Τουρκία: Από τις πυρκαγιές στις φονικές πλημμύρες

Ecehan Balta (Σοσιαλιστική Εναλλακτική, Τουρκία)

Η απληστία του κεφαλαίου, η δίψα του για κέρδος, επηρεάζει την καθημερινή μας ζωή – τόσο σε μακροσκοπικό επίπεδο, με τη συνεχιζόμενη κλιματική κρίση, όσο και σε καθημερινό επίπεδο, με την καταστροφή του περιβάλλοντος που βρίσκεται άμεσα κοντά μας. Από το 2020, το οικολογικό αποτύπωμα της Τουρκίας υπερβαίνει την εθνική βιολογική της ικανότητα κατά 100%. Αυτό σημαίνει ότι η χώρα καταναλώνει διπλάσια ποσότητα φυσικών πόρων από αυτή που μπορεί να αναπληρώσει (δείτε περισσότερα εδώ). Σύμφωνα με στοιχεία του 2018, η Τουρκία βρίσκεται στη 15η θέση σε μια κατάταξη 196 χωρών που επιβαρύνουν περισσότερο την ατμόσφαιρα με διοξείδιο του άνθρακα.

Πυρκαγιές

270 δασικές πυρκαγιές ξέσπασαν σε 53 επαρχίες τον τελευταίο μήνα. Οι πυρκαγιές έκαψαν δασική έκταση σχεδόν 2 εκατομμυρίων στρεμμάτων! 8 άνθρωποι και χιλιάδες ζώα έχασαν τη ζωή τους, ενώ 12.000 κτίρια υπέστησαν ζημιές. Μεταξύ 2008 και 2020, ο ετήσιος μέσος αριθμός δασικών πυρκαγιών για το διάστημα από Ιανουάριο μέχρι Αύγουστο ήταν 59. Φέτος ο αριθμός αυτός εκτοξεύτηκε στις 270.

Όπως και στον υπόλοιπο κόσμο, η κλιματική κρίση προκαλεί κάθε χρόνο όλο και μεγαλύτερο αριθμό καταστροφών όπως πλημμύρες και πυρκαγιές. Η κλιματική αλλαγή έχει οδηγήσει σε αύξηση της θερμοκρασίας στη λεκάνη της Μεσογείου, σε αύξηση της συχνότητας κυμάτων καύσωνα και σε μείωση της υγρασίας, με αποτέλεσμα ο αέρας να γίνεται ξηρότερος. Αυτός είναι ένας από τους κύριους παράγοντες που προκάλεσαν τις πυρκαγιές. 

Ταυτόχρονα όμως, η μεγάλη εξάπλωση των πυρκαγιών και το μέγεθος των καμένων εκτάσεων συνδέονται και με τις πολιτικές των κυβερνήσεων. Τα δάση αντιμετωπίζονται ως περιοχές που δεν μπορούν να αποφέρουν κέρδος, οπότε δεν προστατεύονται επαρκώς. Θεωρούνται από τους καπιταλιστές έδαφος για την ανάπτυξη «επενδύσεων», όπως ορυχεία, γεωθερμικοί και υδροηλεκτρικοί σταθμοί παραγωγής ενέργειας, κ.λπ.

Απέναντι στις πυρκαγιές που είχαμε τον Ιούλιο και τον Αύγουστο, η κυβέρνηση παρέμεινε σε μεγάλο βαθμό αδρανής. Ιδιαίτερα η έλλειψη πυροσβεστικών αεροπλάνων δυσκόλεψε την κατάσβεση των πυρκαγιών και άφησε τους ανθρώπους αβοήθητους να παρακολουθούν την εξάπλωση τους. Επιπλέον, η κυβέρνηση του ΑΚΡ δεν επέτρεψε στην Τουρκική Ένωση Αεροναυπηγικής (THK) να πετάξει τα 4 αεροπλάνα που είχε στη διάθεσή της και θα μπορούσαν να βοηθήσουν στην κατάσβεση, μόνο και μόνο επειδή υπάρχει διαμάχη μεταξύ τους (δείτε περισσότερα εδώ). Ενώ ο Ερντογάν φέρεται να έχει 13 ιδιωτικά τζετ, η Τουρκία δεν διαθέτει κανένα πυροσβεστικό αεροπλάνο, με αποτέλεσμα να αναγκαστεί την τελευταία στιγμή να νοικιάσει ένα από τη Ρωσία, με αντίτιμο 1,2 εκατομμύρια δολάρια την ημέρα. 

Ακόμα κι έτσι όμως, σοβαρά λάθη και η κακή διαχείριση της κατάστασης οδήγησαν στη συντριβή του και στην απώλεια οκτώ πυροσβεστών, καθώς αυτοί δεν γνώριζαν αρκετά καλά το έδαφος στο οποίο επιχειρούσαν. 

Από την άλλη πλευρά, από την πρώτη ημέρα των πυρκαγιών, οργανώσεις πολιτών και εθελοντές προσπάθησαν να παρέμβουν συντονίζοντας τις προσπάθειες πυρόσβεσης μεταξύ τους. Καθώς η οργή ενάντια στην κυβέρνηση αυξανόταν, η τελευταία αφιέρωσε το μεγαλύτερο μέρος της ενέργειάς της στην προσπάθεια να διαλυθούν αυτές οι πρωτοβουλίες απλών ανθρώπων που προσπάθησαν να συμβάλουν στην κατάσβεση των πυρκαγιών, αντί να επικεντρωθεί στην πραγματική προσπάθεια της πυρόσβεσης.

Επιπλέον, η εταιρεία LİMAK, στενός σύμμαχος της κυβέρνησης και του AKP, εκμεταλλεύτηκε στην πραγματικότητα την πυρκαγιά προκειμένου να εισέλθει στο δάσος Akbelen, με το πρόσχημα ότι θα προσπαθούσε «να εμποδίσει τη φωτιά να φτάσει στο θερμοηλεκτρικό εργοστάσιο». Στην πραγματικότητα άρχισαν να κόβουν δέντρα, όχι για να αποτρέψουν την πυρκαγιά, αλλά για να προχωρήσουν το σχέδιό τους για κατασκευή ορυχείου χρωμίου. Με αυτόν τον τρόπο προσπάθησαν να εξαπατήσουν τους κατοίκους της περιοχής που ήταν σε επιφυλακή για να αποτρέψουν τα έργα του ορυχείου. Αυτός είναι ο τρόπος με τον οποίο αντιμετωπίζει τις πυρκαγιές το ΑΚΡ και το μεγάλο κεφάλαιο.

Η κυβέρνηση του ΑΚΡ λέει ότι υπεύθυνοι για την αντιμετώπιση των πυρκαγιών είναι οι δήμοι, παρόλο που σε αυτές τις περιοχές ο βασικός αρμόδιος φορέας είναι το Υπουργείο Δασών. Οι λόγοι για αυτό είναι πολιτικοί, καθώς οι δήμοι στους οποίους εκδηλώθηκαν οι πυρκαγιές ελέγχονταν κατά κύριο λόγο από το αντιπολιτευόμενο Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα. Η κυβέρνηση επέβαλε επίσης απαγόρευση της μετάδοσης ειδήσεων σχετικά με τις πυρκαγιές, ενώ έγιναν ακόμη και συλλήψεις ανθρώπων που μοιράστηκαν σχετικές ειδήσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης!

Οι πυρκαγιές τροφοδοτούν και τον ρατσισμό

Οι πυρκαγιές δεν προκάλεσαν μόνο σοβαρές ζημιές στο δάσος, τα ζώα και τα φυτά που ζουν σε αυτό (ορισμένα από τα οποία είναι ενδημικά είδη). Αποτέλεσαν επίσης καθοριστικό εργαλείο στα χέρια της κυβέρνησης και των εθνικιστών για να διασπείρουν αντι-κουρδική προπαγάνδα. 

Όταν ξέσπασαν οι πυρκαγιές, διαδόθηκαν φήμες ότι τις έβαλαν «τρομοκράτες» (μέλη του PKK). Η κατάσταση αυτή κλιμακώθηκε με την ευρεία διακίνηση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης προτροπών για λιντσάρισμα, και με τις επιθέσεις εναντίον Κούρδων που εργάζονταν ως εποχικοί εργάτες στη γεωργία ή στον τουρισμό στην περιοχή των παραλίων της Μεσογείου. Κι όμως, οι άνθρωποι αυτοί συμμετείχαν εθελοντικά στις προσπάθειες κατάσβεσης των πυρκαγιών και παρόλα αυτά σε κάποιες περιπτώσεις, συνελήφθησαν στους χώρους εργασίας τους χωρίς καμία αιτιολόγηση ή εξήγηση. Ωστόσο, το πράγμα δεν έμεινε εκεί. Καθώς η Τουρκία καιγόταν, η εχθρότητα κατά των Κούρδων φούντωσε. Στο Manavgat, ένοπλες ρατσιστικές ομάδες έκαναν μπλόκα στους δρόμους, σταμάτησαν όλα τα αυτοκίνητα και προσπάθησαν να εντοπίσουν Κούρδους για να τους λιντσάρουν. Δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι η αστυνομία δεν τους σταμάτησε.

Από την άλλη πλευρά, οι πυρκαγιές στις κουρδικές επαρχίες δεν κατασβέστηκαν, με την αιτιολογία ότι επρόκειτο για «ειδικές ζώνες ασφαλείας» (στρατιωτικές ζώνες). Για παράδειγμα, δεν επετράπη στους εθελοντές να επέμβουν στην πυρκαγιά που ξέσπασε στο Χοζάτ (Ντερσίμ) την 1η Αυγούστου.

Πλημμύρες

Σαν να μην έφταναν οι φωτιές, μέσα στο 2020 έχουν σημειωθεί στην Τουρκία 297 πλημμύρες. Τα τελευταία 10 χρόνια, περίπου 100 πλημμύρες σημειώνονται κάθε χρόνο. Μέχρι στιγμής έχουν αναφερθεί 71 νεκροί και 47 αγνοούμενοι από τις πλημμύρες στην περιοχή της Δυτικής Μαύρης Θάλασσας, αλλά εκτιμάται ότι ο πραγματικός αριθμός είναι πολύ υψηλότερος.

Οι πρόσφατες πλημμύρες έχουν επηρεάσει ανεπανόρθωτα την καθημερινή ζωή στην περιοχή. Η κατάσταση είναι τόσο σοβαρή που η περιοχή Bozkurt του Kastamonu σχεδόν σβήστηκε από τον χάρτη, καθώς ο ποταμός Ezine υπερχείλισε και κάλυψε την περιοχή με έως και τρία μέτρα νερό.

Από τις πρώτες στιγμές της καταστροφής ο υπουργός Γεωργίας δήλωσε πως: «Το υδροηλεκτρικό εργοστάσιο είναι το μεγαλύτερο θύμα της πλημμύρας». Ωστόσο, συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο. Υπάρχουν σοβαροί λόγοι να πιστεύουμε ότι ο Υδροηλεκτρικός Σταθμός, η αποψίλωση των δασών και η υλοτομία ήταν οι κύριες αιτίες που προκάλεσαν την πλημμύρα. Για την ακρίβεια, υποστηρίζεται ότι η εγκατάσταση του Υδροηλεκτρικού Σταθμού, για την οποία εκκρεμεί δικαστική υπόθεση, καλύπτει έκταση μεγαλύτερη από την προβλεπόμενη. Επιπλέον, οι πλαγιές των βουνών έχουν αποψιλωθεί περισσότερο από όσο είναι απαραίτητο, προκειμένου να αυξηθεί η ροή του νερού που τροφοδοτεί το εργοστάσιο. 

Οι προσπάθειες για τη διάσωση ανθρώπων από αέρος συνεχίζονται. Εθελοντές οργανώνονται για να καλύψουν τις ανάγκες. Ωστόσο, το Bozkurt δεν έχει κηρυχθεί ακόμη σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης! Η κυβέρνηση αρκέστηκε στο να «διορίσει έναν περιφερειάρχη με εμπειρία στις πλημμύρες» στο Bozkurt. Στο μεταξύ, μόνο ένας από τους εργολάβους που ευθύνονται για τις αστοχίες έχει συλληφθεί μέχρι στιγμής.

Να αλλάξουμε το σύστημα για να σταματήσουμε την κλιματική κρίση!

Η καταστροφή των φυσικών βιοτόπων προς όφελος επενδύσεων με στόχο το οικονομικό κέρδος, η βάναυση καταστροφή που προκαλούν οι εξορύξεις, οι υδροηλεκτρικοί και γεωθερμικοί σταθμοί παραγωγής ενέργειας, το μόνο που κάνουν είναι να μεγεθύνουν την έκταση τέτοιων καταστροφών.

Η κυβέρνηση και οι καπιταλιστές απλώς παρακολουθούν αυτές τις καταστροφές άπρακτοι. Προτιμούν να επενδύουν σε μη επανδρωμένα αεροσκάφη για τον στρατό αντί να αγοράζουν πυροσβεστικά αεροσκάφη. Αντί να προστατεύουν το δικαίωμα των φτωχών ανθρώπων για κατοικία, προτιμούν να προωθούν τα κέρδη των εργολάβων και των επιχειρηματιών που κατασκευάζουν σταθμούς παραγωγής ενέργειας και ορυχεία. Η ανθρώπινη ζωή και τα οικοσυστήματα υπονομεύονται προς όφελος του πλουτισμού στους τομείς των κατασκευών και της ενέργειας.

Οι γεωργικές εκτάσεις δωρίζονται στις εταιρείες εξόρυξης. Η κατασκευή κτιρίων που δεν πληρούν τις αντισεισμικές προδιαγραφές στην πραγματικότητα ενθαρρύνεται χάρη στην παροχή αμνηστίας στους κατασκευαστές όταν υπάρχουν αστοχίες. Αντί να αναλάβουν την ευθύνη για τον περιορισμό της κλιματικής κρίσης, αρνούνται ακόμη και να υπογράψουν τη Συμφωνία του Παρισιού, η οποία στην πραγματικότητα είναι ένα πολύ ανεπαρκές κείμενο για να αντιμετωπίσει το πρόβλημα.

Ναι, να αλλάξουμε το σύστημα για να σταματήσουμε την κλιματική κρίση!

Δεν μας μένει άλλη επιλογή.

Μέχρι τότε θα συνεχίσουμε να αγωνιζόμαστε για:

  • Να αυξήσουμε τους δημόσιους πόρους για την αποκατάσταση της οικολογικής ισορροπίας και όχι τις στρατιωτικές δαπάνες
  • Να καλυφθούν από τον δημόσιο προϋπολογισμό όλες οι ζημιές όσων είδαν τα μέσα διαβίωσής τους να καταστρέφονται από τις πυρκαγιές και τις πλημμύρες
  • Την προφύλαξη των καμένων δασικών εκτάσεων με στόχο την φυσική τους αναγέννηση
  • Την οικοδόμηση εθνικών και διεθνών δικτύων αλληλεγγύης με σκοπό την καταπολέμηση των καταστροφών, χρησιμοποιώντας όλους τους πόρους που αποτελούν κοινή περιουσία της ανθρωπότητας, στην υπηρεσία όλων των λαών χωρίς εθνικισμούς και ανταγωνισμούς
  • Τον τερματισμό της εκμετάλλευσης των φυσικών βιότοπων από το κεφάλαιο, μέσω των ορυχείων και των εργοστασίων παραγωγής ενέργειας

Ακολουθήστε το «Ξ» στο Google News για να ενημερώνεστε για τα τελευταία άρθρα μας.

Μπορείτε επίσης να βρείτε αναρτήσεις, φωτογραφίες, γραφικά, βίντεο και ηχητικά μας σε facebook, twitter, instagram, youtube, spotify.

Ενισχύστε οικονομικά το xekinima.org

διαβάστε επίσης:

7,242ΥποστηρικτέςΚάντε Like
1,002ΑκόλουθοιΑκολουθήστε
1,118ΑκόλουθοιΑκολουθήστε
426ΣυνδρομητέςΓίνετε συνδρομητής

Επίκαιρες θεματικές

Πρόσφατα άρθρα