Τα μηνύματα που έστειλε σε μέλη, ψηφοφόρους και φίλους η Συνδιάσκεψη του ΣΥΡΙΖΑ ήταν αντιφατικά. Από τη μια οι πάνω από 3 χιλιάδες αντιπρόσωποι από όλη την Ελλάδα αλλά και το εξωτερικό, από εκατοντάδες οργανώσεις του ΣΥΡΙΖΑ. Χιλιάδες αγωνιστές, άνθρωποι των κινημάτων, κόσμος που βρέθηκε στην πρώτη γραμμή του αγώνα όλα τα προηγούμενα χρόνια, που ήρθε να συζητήσει, να ανταλλάξει απόψεις, να ακούσει και να ακουστεί. Άνθρωποι που είχαν τη διάθεση να συμμετάσχουν στη μετατροπή του ΣΥΡΙΖΑ σε ενιαίο φορέα και να διαμορφώσουν το πρόγραμμα και τις θέσεις του.
Από την άλλη η πολύ προβληματική διαδικασία που επί της ουσίας περιθωριοποίησε την ουσιαστική πολιτική συζήτηση και μετέτρεψε τη συνδιάσκεψη σε μάχη μηχανισμών που οι περισσότεροι σύνεδροι αδυνατούσαν να παρακολουθήσουν.
Διαδικασία
Πριν ακόμα ξεκινήσει η Συνδιάσκεψη τα προβλήματα είχαν φανεί. Συζήτηση πάνω στα κείμενα της συνδιάσκεψης ουσιαστικά δεν έγινε στις τοπικές οργανώσεις γιατί δεν υπήρχε χρόνος να γίνει, μια και τα κείμενα στάλθηκαν πολύ αργά. Το αποτέλεσμα ήταν και οι εκλογές των αντιπροσώπων να μην γίνουν πάνω στη βάση πολιτικών θέσεων αλλά στη βάση μηχανισμών ή στην καλύτερη περίπτωση προσωπικών συμπαθειών.
Το αποκορύφωμα αυτής της προβληματικής διαδικασίας ήταν η απόφαση της γραμματείας του ΣΥΡΙΖΑ να επιτρέψει την εγγραφή μελών με δικαίωμα ψήφου ακόμα και την ημέρα της ψηφοφορίας για την εκλογή των αντιπροσώπων!
Όσον αφορά στο 3ήμερο της Συνδιάσκεψης από την πρώτη μέρα κιόλας μέρας φάνηκαν και οι περιορισμένες δυνατότητες να κουβεντιαστεί η ουσία. Ένα σώμα περίπου 3000(*) αντιπροσώπων είναι αδύνατο να μπορέσει να συζητήσει και να πάρει ουσιαστικές αποφάσεις σε τρεις μέρες, ιδιαίτερα όταν μόνο η μια μέρα διατίθεται για τοποθετήσεις. Από την άλλη όταν από αυτούς τους 3000 μόνο οι 150 περίπου αντιπρόσωποι προλαβαίνουν να μιλήσουν και αυτοί για ένα 3λεπτο καταλαβαίνει κανείς ότι πολύ δύσκολα μπορεί να ισχυριστεί κανείς ότι πρόκειται για μια «συνδιάσκεψη των μελών».
Το προβληματικό κομμάτι της διαδικασίας βέβαια κορυφώθηκε την τελευταία μέρα της Συνδιάσκεψης που ήταν και η μέρα των ψηφοφοριών. Εκεί η διαδικασία άγγιξε τα όρια της αντιδημοκρατικής λειτουργίας για μια σειρά λόγους. Το κείμενο της ιδρυτικής διακήρυξης ψηφίστηκε άρον-άρον με τους περισσότερους αντιπροσώπους να μην παίρνουν χαμπάρι τι ψηφίζεται και πώς, άλλους να λείπουν από την αίθουσα και άλλους να μην καταλαβαίνουν ποιο κείμενο κατεβαίνει…
Η πολιτική απόφαση που κατέβηκε για ψηφοφορία (σε αντίστοιχο κλίμα) διαβάστηκε από τον Αλέκο Καλύβη στο τέλος και αμέσως μπήκε σε ψηφοφορία, χωρίς να έχει κυκλοφορήσει πριν ώστε να μπορεί ο κάθε σύνεδρος να τη διαβάσει και να τοποθετηθεί στο περιεχόμενό της…
Η πολιτική συζήτηση
Η όλη διαδικασία δεν άφησε πολλά περιθώρια για ουσιαστική πολιτική συζήτηση. Ουσιαστικές προτάσεις που κατέβασαν τάσεις, συνιστώσες, οργανώσεις επί της ουσίας δεν συζητήθηκαν. Οι μόνες προτάσεις που συζητήθηκαν, και αυτές όχι επαρκώς, είναι οι προτάσεις του Αριστερού Ρεύματος του ΣΥΝ.
Η πρώτη και πιο ουσιαστική αφορούσε τη θέση για το χρέος και το ευρώ και το αίτημα για άρνηση πληρωμής του και η δεύτερη αφορούσε στην απεύθυνση στις υπόλοιπες δυνάμεις της αριστεράς και βασικά στο ΚΚΕ και στην ΑΝΤΑΡΣΥΑ. Αν και οι προτάσεις αυτές ήταν αρκετά περιορισμένες, αν και δεν δόθηκε κάποια σοβαρή μάχη στις τοπικές οργανώσεις πάνω σ’ αυτά τα ζητήματα, ήταν προτάσεις που κινούνταν στη σωστή κατεύθυνση. Και είναι σημαντικό ότι παρόλο που μειοψήφησαν και δεν πέρασαν, η πρώτη, που αφορούσε το χρέος έχασε οριακά στην ψηφοφορία (σε ποσοστά περίπου 55% έναντι 45%) και χρειάστηκαν δύο καταμετρήσεις για να γίνει σαφές το αποτέλεσμα.
Η μάχη των λιστών και η επίθεση στο Αριστερό Ρεύμα
Δύο λίστες κατέβηκαν στις εκλογές για την Κεντρική Επιτροπή του σχήματος: το Ενιαίο Ψηφοδέλτιο και η Αριστερή Πλατφόρμα. Η τελευταία υποστηρίχτηκε από το Αριστερό Ρεύμα του ΣΥΝ, το R Project (ΔΕΑ, ΑΠΟ και πλειοψηφία της οργάνωσης «Κόκκινο») τη Μαρξιστική Φωνή, την ΚΕΔΑ και τα μέλη του Ξεκινήματος που συμμετέχουν στον ΣΥΡΙΖΑ καθώς και από ανένταχτους αγωνιστές. Η συζήτηση μεταξύ των συνέδρων για το κατά πόσο πρέπει και μπορεί να κατεβαίνουν διαφορετικά ψηφοδέλτια ήταν αρκετά έντονη και το Αριστερό Ρεύμα δέχτηκε πολλές επιθέσεις και καταγγελίες για «διάσπαση» του ΣΥΡΙΖΑ, κυρίως από την πλευρά της ηγετικής ομάδας.
Η πραγματικότητα όμως είναι διαφορετική. Λίστες και ομαδοποιήσεις υπάρχουν μέσα στο ΣΥΡΙΖΑ και αυτό είναι αναπόφευκτο μια και πρόκειται για ένα πολυσυλλεκτικό οργανισμό. Στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ υπάρχουν και διαφορετικά πολιτικά σχέδια τα οποία εκφράστηκαν όχι τόσο στην κεντρική αίθουσα της συνδιάσκεψης αλλά στις επιμέρους συσκέψεις που οργανώθηκαν παράλληλα με την κεντρική διαδικασία από το Αριστερό Ρεύμα, την Αριστερή Ενότητα (της ηγετικής ομάδας του ΣΥΝ) το ΕΚΜ (Μητρόπουλος, Κουρουμπλής και πασοκογενείς), το R Project (ΔΕΑ και Κόκκινο) την ΑΝΑΣΑ και διάφορους άλλους. Και όλες οι ομαδοποιήσεις είχαν τις δικές τους (ανεπίσημες) λίστες και προτιμήσεις σταυροδοσίας. Το γεγονός ότι οι περισσότερες από αυτές τις ομαδοποιήσεις εκφράστηκαν μέσα από το «ενιαίο ψηφοδέλτιο» (που δεν ήταν και πολύ ενιαίο) δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχουν.
Το Αριστερό Ρεύμα και η Αριστερή Πλατφόρμα θέλησαν να διαφοροποιηθούν σε σημεία που είναι ουσιαστικά και που αργά ή γρήγορα θα κρίνουν και το μέλλον του ΣΥΡΙΖΑ: το χρέος και το ευρώ. Το ζήτημα του χρέους είναι το πιο κεντρικό. Μια κυβέρνηση της Αριστεράς αν δεν αρνηθεί να πληρώσει το χρέος είναι υποχρεωμένη να συμβιβαστεί με τους δανειστές. Και τότε είναι οι δανειστές, δηλαδή η Τρόικα, που θα επιβάλει τους όρους της. Κάτι παρόμοιο ισχύει και για το ζήτημα του ευρώ. Μια κυβέρνηση της Αριστεράς θα δεχτεί πιέσεις και εκβιασμούς ώστε να υποχωρήσει από το πρόγραμμά της. Και πρέπει να είναι έτοιμη να αντιμετωπίσει αυτούς τους εκβιασμούς. Σε αυτό το δρόμο πρέπει να είναι ξεκάθαρη ότι το ευρώ δεν είναι όριο και ότι θα προχωρήσει σε ένα ριζοσπαστικό πρόγραμμα που θα καταργήσει τα μνημόνια ανεξάρτητα από το αν ο εκβιασμός για έξοδο από το ευρώ γίνει πράξη.
Αυτή η συζήτηση είναι ουσιαστική ιδιαίτερα όταν στελέχη της ηγετικής ομάδας όπως ο Γιάννης Μπαλάφας δημόσια δήλωσε (MEGA, 26 Νοέμβρη) ότι:
«εμείς μονομερείς ενέργειες δεν πρόκειται να κάνουμε… το χρέος το αναγνωρίζουμε…».
Εδώ βρίσκεται και η ουσία. Το κείμενο της διακήρυξης είναι ένα κείμενο «προβληματικό» (με αντιφάσεις και ασάφειες) αλλά και με ριζοσπαστικά στοιχεία. Όμως ακόμα και αυτά τα ριζοσπαστικά στοιχεία αναιρούνται καθημερινά από τις δημόσιες τοποθετήσεις τόσο του Α. Τσίπρα όσο και άλλων στελεχών της ηγετικής ομάδας όπως ο Γιάννης Μπαλάφας, ο Γιάννης Δραγασάκης, ο Δημήτρης Παπαδημούλης κοκ (για να μην αναφέρουμε βέβαια τους ΠΑΣΟΚογενείς του ΕΚΜ).
Συνεργασία όλης της αριστεράς του ΣΥΡΙΖΑ – μάχη στις τοπικές οργανώσεις
Αυτός είναι ένας λόγος παραπάνω να δίνεται η μάχη σε κάθε επίπεδο, σε κάθε τοπική, κλαδική σύσκεψη και στην πανελλαδική συνδιάσκεψη για τα προγραμματικά εκείνα σημεία που θα αποτρέψουν το ΣΥΡΙΖΑ από το να διολισθήσει σε θέσεις που θα τον οδηγήσουν στην ενσωμάτωση με το σύστημα και την υποχώρηση στις πιέσεις της Τρόικας, των δανειστών και της άρχουσας τάξης.
Η Αριστερή Πλατφόρμα με τις αδυναμίες της έδωσε αυτή τη μάχη. Και κατέγραψε ένα σημαντικό ποσοστό παίρνοντας το 26% των εκλεγμένων αντιπροσώπων (695 ψήφοι) έναντι του 74% που πήρε το Ενιαίο Ψηφοδέλτιο (2008 ψήφοι). Πιο σημαντικό όμως είναι το γεγονός ότι η τροπολογία που κατέθεσε για τη θέση άρνησης πληρωμής του χρέους απέσπασε κοντά στο 45% των αντιπροσώπων.
Το «ενιαίο ψηφοδέλτιο» δεν ανήκει στη «δεξιά» πτέρυγα του ΣΥΡΙΖΑ. Είναι ένα ψηφοδέλτιο που περιλαμβάνει άτομα απ’ όλες τις πολιτικές αποχρώσεις. Μέσα στις γραμμές του υπάρχουν άτομα με καθαρά αριστερές τοποθετήσεις αλλά και άτομα που ανήκουν στο ακριβώς αντίθετο άκρο (Πλατφόρμα 2010, με «δεξιές» αποκλίσεις).
Το «Ξ» υποστηρίζει την συνεργασία και κοινή δράση του συνόλου της αριστεράς που υπάρχει στον ΣΥΡΙΖΑ για να γίνει δυνατή η αντιμετώπιση των κινδύνων που εγκυμονούνται από τον πολιτικό λόγο και τη γραμμή που εκφράζει η πλειοψηφία. Ως ένα βαθμό η αδυναμία της αριστεράς του ΣΥΡΙΖΑ να εκφραστεί ενωτικά έχει να κάνει και με αδυναμίες του Αριστερού Ρεύματος που δεν επεδίωξε να βρει έγκαιρα μια γλώσσα συνεννόησης και προσέγγισης του συνόλου της αριστεράς στον ΣΥΡΙΖΑ. Αυτό πρέπει να γίνει προσπάθεια να διορθωθεί την επόμενη περίοδο, κι όχι να αφεθεί την τελευταία στιγμή ενόψει κάποιων επόμενων συνεδριακών διαδικασιών.
__________________________________________________________________________________________________________
