Η νίκη της ΝΔ με διαφορά 5% έδειξε πως τα τεχνάσματα της τελευταίας στιγμής δεν έπιασαν. Τις δύο προηγούμενες εκλογικές αναμετρήσεις ο Κώστας Σημίτης τις κέρδισε επιλέγοντας μια ευνοϊκή γι’ αυτόν συγκυρία και καλώντας πρόωρες εκλογές. Αυτή τη φορά απότυχε. Ούτε η στροφή στην παροχολογία από τον περασμένο Σεπτέμβρη, ούτε η "αποκάλυψη" του Γιώργου Παπανδρέου σαν νέου «μεσσία» έσωσε το ΠΑΣΟΚ.
Ήταν η πιο απολίτικη εκλογική αναμέτρηση της μεταπολίτευσης, με τα ΜΜΕ να επικεντρώνονται στα προσωπικά χαρακτηριστικά των υποψηφίων, με το Γ. Παπανδρέου να επιδιώκει τη νίκη στη βάση των προσωπικών του "χαρισμάτων". Καθόλου τυχαία, πρώτοι σε ψήφους βγήκαν "αστέρες" όπως ο Φασούλας, η Γκερέκου και ο Ιωαννίδης.
Όλα αυτά είναι αποτέλεσμα του γεγονότος ότι ουσιαστικές διαφορές ανάμεσα στο ΠΑΣΟΚ και τη ΝΔ δεν υπάρχουν πια. Το ΠΑΣΟΚ είναι ένα κόμμα του κεφαλαίου, κι όσοι στο χώρο της αριστεράς εξακολουθούν να επιμένουν και να το τοποθετούν στο χώρο της αριστεράς, απλά αρνούνται να δουν την πραγματικότητα.
Τα λαϊκά στρώματα τιμωρήσανε το ΠΑΣΟΚ. Αυτή είναι η βασική ερμηνεία για το αποτέλεσμα.
Δεν είναι θέμα κάποιων "λαθών" που έκανε το ΠΑΣΟΚ και δεν του εξασφάλισαν τη νίκη. Ήταν η πολιτική του, συνολικά, που του εξασφάλισε την ήττα.
Δεν μπορεί κανείς στα σοβαρά να μιλήσει για μαζικές αυταπάτες στη ΝΔ. Η συντριπτική πλειοψηφία της κοινωνίας συμφωνεί στην τοποθέτηση ότι "όλοι τους το ίδιο είναι". Κανένας δεν περιμένει ρόδινες μέρες από την επόμενη της εκλογής του Κώστα Καραμανλή.
Μ’ αυτή την έννοια, η ερμηνεία που δίνεται από διάφορους ότι η νίκη της ΝΔ σηματοδοτεί μια δεξιά στροφή της κοινωνίας, είναι λαθεμένη. Το ΠΑΣΟΚ, το οποίο έχουν επιλέξει οι πιο σκληροί υπουργοί της κυβέρνησης Μητσοτάκη, ο Μάνος και ο Ανδριανόπουλος, για να συνεργαστούν, δεν μπορεί να είναι και αριστερό. Είναι πιο σωστό να πει κανείς πως είναι η δεξιά στροφή του ΠΑΣΟΚ που έδωσε τη νίκη στη ΝΔ.
Είναι διαπιστωμένο ότι δεκάδες χιλιάδες αριστεροί ψηφοφόροι ψήφισαν ΝΔ για να "καταλάβει" το ΠΑΣΟΚ ότι δεν μπορεί να κτυπά τα λαϊκά στρώματα ατιμώρητο, και για να πουν ένα ηχηρό όχι στον προκλητικό εμπαιγμό του ερχομού του νέου «μεσσία», Γιωργάκη.
Στη βάση της κοινωνίας αναπτύσσονται εξαιρετικής σημασίας διεργασίες ριζοσπαστικοποίησης ιδιαίτερα μέσα στη νέα γενιά. Η έκρηξη του αντιπολεμικού κινήματος, οι τεράστιες απεργίες ενάντια στο ασφαλιστικό, όλοι οι αγώνες που έδωσαν οι εργαζόμενοι και οι νέοι την προηγούμενη περίοδο διατηρούν ακέραια τη σημασία και την αξία τους.
«Και πώς αντανακλούνται όλα αυτά στο εκλογικό πεδίο;» ρωτούν φυσιολογικά πολλοί πρωτοπόροι αγωνιστές. Πως γίνεται μετά από όλα αυτά ο "δικομματισμός" να διατηρεί ποσοστά του 87%;
Η πραγματικότητα είναι πως οι διεργασίες αυτές, που αναπτύσσονται στη βάση της κοινωνίας δεν αντανακλούνται στο εκλογικό επίπεδο – τουλάχιστον ακόμα.
Από τη μια λόγω του εκλογικού συστήματος. Ενός εκλογικού συστήματος κομμένου και ραμμένου στα μέτρα του «δικομματισμού» το οποίο κάθε φορά θέτει εκβιαστικά το δίλημμα «αυτούς ή τους άλλους» για κυβέρνηση κι έτσι δεν επιτρέπει την ελεύθερη έκφραση της διάθεσης των ψηφοφόρων.
Από την άλλη όμως, και πάνω από όλα, λόγω της κατάστασης της αριστεράς, η οποία δεν πείθει, δεν εμπνέει, δεν προσφέρει όραμα.
Τα μαζικά κόμματα της αριστεράς κατηγορούν το "δικομματισμό" σαν υπεύθυνο για τα χάλια τους. Κάνουν λάθος. Θα έπρεπε να κατηγορούν τα χάλια τους σαν υπεύθυνα για το «δικομματισμό».
Οι εκλογές αυτές επιβεβαιώνουν για μια ακόμη φορά αυτό που έχουμε γράψει ξανά και ξανά στο Ξ: το ελληνικό εργατικό και νεολαιίστικο κίνημα χρειάζονται μια νέα αριστερά: ταξική, πραγματικά σοσιαλιστική, διεθνιστική.
Ο Καραμανλής πήρε τη νίκη υποσχόμενος τα πάντα. Υποσχέθηκε απασχόληση, μισθούς, συντάξεις, υγεία, παιδεία, υποσχέθηκε μια Ελλάδα ευημερούσα την οποία θα κτίζουν "όλοι οι Έλληνες ενωμένοι".
Τέτοια Ελλάδα δεν πρόκειται να υπάρξει.
Η περίοδος χάριτος του Καραμανλή δεν θα κρατήσει πολύ. Η λογική του καπιταλισμού, που υποτάσσει τα πάντα στον ανταγωνισμό του μεγαλύτερου κέρδους θα οδηγήσει πολύ σύντομα σε νέες επιθέσεις. Οι ημέρες της ΝΔ δεν θα είναι μέρες ευημερίας. Θα είναι μέρες ανεργίας, ανισότητας και φτώχειας, μέρες νέων μαζικών ιδιωτικοποιήσεων, επιθέσεων ενάντια στην Υγεία, την Παιδεία, και το κοινωνικό κράτος.
Αυτά σημαίνουν νέους αγώνες. Όσοι εργαζόμενοι περιμένουν πως το ΠΑΣΟΚ θα κάνει στροφή στ’ αριστερά για να υπερασπιστεί με συνέπεια τα συμφέροντα των εργαζομένων θα απογοητευτούν. Ούτε το ΠΑΣΟΚ σαν κόμμα θα κάνει οποιαδήποτε αριστερή στροφή ούτε οι συνδικαλιστές του ΠΑΣΟΚ θα αναλάβουν να οργανώσουν πραγματικούς αγώνες που να έχουν σαν στόχο να ανατρέψουν τις πολιτικές που θα εφαρμόζει η ΝΔ.
Τους αγώνες της επόμενης περιόδου θα πρέπει να προσπαθούμε όλο και περισσότερο να τους δίνουμε από τα κάτω. Να τους συντονίσουμε σε επίπεδο βάσης. Να αναδεικνύουμε νέους συνδικαλιστές, ανιδιοτελείς, στην υπηρεσία του κινήματος κι όχι γραφειοκράτες του ρουσφετιού και της καρέκλας.
Να επενδύσουμε στις δυνατότητες και τη δύναμη του κινήματος και την ίδια στιγμή να παλέψουμε για το κτίσιμο μιας άλλης αριστεράς, της αριστεράς του σοσιαλισμού, του διεθνισμού και της εργατικής δημοκρατίας.
