Συμμετοχή στις εκλογές ρεκόρ 84%. Οι εταιρείες δημοσκοπήσεων με τις ανεπιτυχείς προβλέψεις εκτέθηκαν ανεπανόρθωτα. Στην κάτω Βουλή, όπου ψηφίζουν όλοι, ο Πρόντι κέρδισε με 19.001.684 ψήφους και 49.8% έναντι 18.976.460 ψ. και 49.7% του Μπερλουσκόνι. Διαφορά ψήφων: 25.224. Στην Γερουσία όπου ψηφίζουν οι πολίτες άνω των 25 ετών ο Πρόντι παίρνει 158 έδρες έναντι 157 του Μπερλουσκόνι. Διαφορά εδρών: 1.
Ο Μπερλουσκόνι μετά από 5 χρόνια έχασε αλλά δεν συντρίφτηκε. Ο Πρόντι νίκησε αλλά τόσο οριακά που μοιάζει σαν να έχασε. Το καρπούζι της ιταλικής κεντροαριστεράς αποδείχτηκε “μάπα”. Δεν κατάφερε να κερδίσει καθαρά παρότι είχε συσσωρευτεί τεράστια οργή ενάντια στον “καβαλιέρε”, παρά τα τεράστια κινήματα, παρά την οικονομική κρίση και παρά τις προεκλογικές γκάφες του Μπερλουσκόνι και τις βρισιές ενάντια σε όσους δεν τον ψηφίζουν.
Οι πολιτικές διαφορές του Πρόντι με τον Μπερλουσκόνι ήταν δυσδιάκριτες. Η εκστρατεία της Ενωσης νερόβραστη και χωρίς καθαρές θέσεις. Η Επανίδρυση φέρει και αυτή σοβαρές ευθύνες καθώς σύρθηκε σε μια συνεργασία με δεξιούς και κεντροδεξιούς σχηματισμούς ρίχνοντας πολύ νερό στο κρασί της.
Η περίοδος πολιτικής αστάθειας που ανοίγει στην Ιταλία σε συνδυασμό με την οικονομική κρίση προκαλεί πονοκέφαλο στα αστικά επιτελεία και τους βιομήχανους που έβλεπαν στον Πρόντι διέξοδο για το πέρασμα αντεργατικών πολιτικών με το γάντι.
Προεκλογική εκστρατεία για γέλια και για κλάματα
Ήταν τόσο μεγάλη η πόλωση που δημιουργήθηκε προεκλογικά που ώθησε τον Μπερλουσκόνι σε ακραίες συμπεριφορές. Αποκαλώντας όλους τους αριστερούς ψηφοφόρους “αρχίδια”, προσπαθώντας να πείσει τους ψηφοφόρους υποστηρίζοντας ότι οι κομμουνιστές στην Κίνα έτρωγαν μωρά, λέγοντας ότι όποιος ψηφίζει την αριστερά είναι μαζοχιστής, κατάφερε να προσφέρει μια γελοία νότα σε μια τραγική κατάσταση. Συμπλήρωμα σε αυτές τις “απόψεις” και τα λεγόμενα του γραμματέα της νεολαίας της “Forza Italia” ότι οι φόβοι για ανασφαλή εργασία είναι “προπαγάνδα των αριστεριστών και πεσιμισμός”! Τελικό χτύπημα η αλλαγή του εκλογικού νόμου 3 μήνες πριν τις εκλογές, μπας και μπορέσει να γλιτώσει κάποιες παραπάνω έδρες.
Ιταλία: ο Ευρωπαίος ασθενής
Η οικονομική κατάσταση μετά από 5 χρόνια εφαρμογής νεοφιλελεύθερων πολιτικών είναι τραγική. Η οικονομία πέρσι είχε μηδενική ανάπτυξη, για 2η φορά μέσα σε 3 χρόνια, αντανακλώντας τα αδιέξοδα του ιταλικού καπιταλισμού. Το 50% των νέων εργαζομένων δουλεύουν σε θέσεις εργασίας προσωρινές και χωρίς ασφάλιση. Η παραοικονομία αποτελεί ένα τεράστιο κομμάτι της εθνικής οικονομίας, με ότι αυτό σημαίνει για την φορολογία, τους μισθούς και την ασφάλιση.
Αυτός ήταν και ο βασικός παράγοντας για την πτώση της δημοτικότητας του “Καβαλιέρε”. Το άλλο στοιχείο ήταν ο αλαζονικός τρόπος διαχείρισης της εξουσίας. Ας μην ξεχνάμε ότι ελέγχει το 90% των ΜΜΕ, ότι έφτιαξε φωτογραφικούς νόμους για να γλιτώσει διώξεις για τον εαυτό του και μεγαλοστελέχη του κόμματος του, ότι αντιμετώπισε με άγρια καταστολή κάθε κινητοποίηση και αντίσταση που βρέθηκε μπροστά του.
Με την εκκλησία και την ακροδεξιά
Η τοποθέτηση του εκπροσώπου του Βατικανού ήταν ότι η εκκλησία δεν μπλέκεται με τα πολιτικά, αλλά καλεί τους Ιταλούς να ψηφίσουν με βάση την διαφύλαξη των αξιών της οικογένειας και της ηθικής, κλείνοντας το μάτι στην δεξιά. Βέβαια, είχαμε και την συσπείρωση των νεοφασιστών στον κεντροδεξιό συνασπισμό. 14 ακροδεξιές ομάδες έβαλε ο Μπερλουσκόνι στο κόμμα του, κάποιες από αυτές μάλιστα είχαν φύγει από την “Εθνική Συμμαχία”, όταν ο Φίνι προσπάθησε να “εκσυγχρονίσει” το κόμμα του.
Η απομόνωση του όμως δεν είναι καινούρια. Την περίοδο της διακυβέρνησης της “Forza Italia” είδαμε κάποιες από τις πιο μεγαλειώδεις κινητοποιήσεις του Ιταλικού κινήματος: Την διεθνή διαδήλωση στη Γένοβα του αντιπαγκοσμιοποιητικού κινήματος ενάντια στους G8, με την άγρια καταστολή των διαδηλώσεων και την δολοφονία του Κάρλο Τζουλιάνι. Τεράστιες αντιπολεμικές διαδηλώσεις με αφορμή τον πόλεμο στο Ιράκ, στον οποίο συμμετείχαν και Ιταλικά στρατεύματα. Μαζικές απεργίες για τα εργασιακά από τα συνδικάτα, με πορείες του ενός εκατομμυρίου.
Χαρακτηριστικό είναι ότι και το μεγαλύτερο μέρος των καπιταλιστών αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν το καράβι του Μπερλουσκόνι όταν είδαν ότι θα βουλιάξει. Η Κορριέρε ντε λα Σιέρρα, η πιο σοβαρή αστική εφημερίδα πήρε θέση ενάντια του, το ίδιο και η Confindustria (το Ιταλικό αντίστοιχο του ΣΕΒ). Κατάλαβαν ότι αν συνέχιζαν να τον στηρίζουν θα έπρεπε να υποστούν και οι ίδιοι τις συνέπειες.
Θα δώσει λύση ο “Προντισμός”;
Από την άλλη, ο πρώην πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ρομάνο Πρόντι, αν τελικά τα καταφέρει να πάρει και να κρατήσει την πρωθυπουργία δεν θα μπορέσει να δώσει καμία λύση στα πραγματικά προβλήματα. Είναι ο ίδιος που με την προηγούμενη του θητεία ως πρωθυπουργός έστρωσε τον δρόμο για την επιστροφή του Μπερλουσκόνι, ενώ ως ηγέτης της ΕΕ προάσπιζε πολιτικές καθαρά νεοφιλελεύθερες. Αυτό εξηγεί το ότι ενώ υπάρχει τόσο μίσος για την δεξιά, δεν υπάρχει κανένας ενθουσιασμός για την επάνοδο της κεντροαριστεράς στην εξουσία. Σε όλη την προεκλογική περίοδο ο Πρόντι φρόντισε να μην μιλάει πολύ, γιατί ήξερε ότι ο μόνος λόγος που κατάφερε να νικήσει είναι η επιθυμία να φύγει ο προκάτοχός του και όχι το πρόγραμμα ή οι διακηρύξεις της “Ένωσης” της οποίας ηγείται. Ακόμα και το όνομα της συνεργασίας της κεντροαριστεράς είναι λίγο ψευδεπίγραφο: αυτό που τους “ενώνει” είναι ότι δεν θέλουν τον Μπερλουσκόνι και οι καρέκλες της νέας κυβέρνησης. Η “Ένωση” δεν αμφισβητεί την νεοφιλελεύθερη πολιτική, απλά θέλει να την εφαρμόσει η ίδια, ίσως με μεγαλύτερη ευελιξία. Έτσι, αποφεύγει να διατυπώσει συγκεκριμένες προτάσεις για το τι θα κάνει, προφανώς για να μην δεσμεύεται μετά.
Για να ξεπεράσουμε την “νόσο της αριστεράς”
Μέσα σε όλα αυτά, η στάση της Κομμουνιστικής Επανίδρυσης (της οποία ηγείται ο Μπερτινότι) είναι απαράδεκτη. Έχει μπει ήδη στο παζάρι για τις νέες κυβερνητικές θέσεις, ενώ δεν έχει βγάλει κανένα συμπέρασμα από την προηγούμενη συμμετοχή της στην κυβέρνηση συνεργασίας της “Ελιάς”, η πολιτική της οποίας ήταν ξεκάθαρα εναντίον των εργαζομένων. Αντί να κρατήσει μια στάση αρχής, ότι δεν πρόκειται να στηρίξει ή να συμμετέχει σε κυβερνήσεις που χτυπάν τους εργαζόμενους, μπαίνει σε μια λογική διαχείρισης του συστήματος, που δεν προσφέρει τίποτα στο κίνημα. Αντίθετα, δημιουργεί αυταπάτες για ένα καλύτερο μέλλον μέσα στον καπιταλισμό.
Οι Ιταλοί εργαζόμενοι δεν έχουν άλλη επιλογή από το να χτίσουν μια νέα αριστερά που να είναι αποφασισμένη να παλέψει μέχρι το τέλος για την ανατροπή του καπιταλισμού και το χτίσιμο μιας νέας σοσιαλιστικής κοινωνίας. Όπως το έθεσε ο Γκρίλο, ένας Ιταλός κωμικός, “ο Μπερλουσκόνι ήταν το παράπλευρο αποτέλεσμα μια αριστεράς που δεν έχει ιδέες και σχέδια”. Ο αγώνας για την δημιουργία αυτής της αριστεράς θα είναι δύσκολος αλλά απαραίτητος για να ξαναδεθεί το νήμα με τις επαναστατικές παραδόσεις του Ιταλικού κινήματος και να βγει η κοινωνία από ανούσια διλλήματα..
Νίκος Αναστασιάδης
