«Ψηφίζουμε ΟΧΙ. Είναι ένα σύνταγμα για τις πολυεθνικές και τα αφεντικά. Ασχολείται με τον ανταγωνισμό, τα κέρδη, την αγορά και τον καπιταλισμό. Είμαστε ενάντια σ’ όλα αυτά. Είμαστε κομμουνιστές. Οι πιό πολλοί εργάτες θέλουν να τους φτύσουν τους πολιτικούς. Δεν πάει άλλο». (Θωμάς Μερνιέ, 32 ετών, καθηγητής ιστορίας και συμπαθών του ΚΚΓ).Εφημερίδα Γκάρντιαν, 28-5-05.
Σε κλίμα έντονης πολιτικοποίησης και κοινωνικής πόλωσης και με μεγάλη συμμετοχή ο γαλλικός λαός απέρριψε το Ευρωσύνταγμα στο δημοψήφισμα της 29ης Μαϊου, δημιουργώντας τριγμούς τόσο στο εσωτερικό της Γαλλίας όσο και στην πορεία της καπιταλιστικής ευρωπαϊκής ενοποίησης. Τόσο η συμμετοχή του κόσμου στο δημοψήφισμα (ξεπέρασε το 70%), όσο και το ποσοστό του ΟΧΙ (55,8%) ανάδειξαν τόσο τη σημασία αυτής της πολιτικής μάχης, όσο και το βαθμό φθοράς της «ευρωπαϊκής ιδέας» την οποία πρόβαλλαν οι ηγέτες της Ε.Ε. τα προηγούμενα χρόναι.
Το αποτέλεσμα αυτό επιτεύχθηκε παρά το γεγονός ότι τόσο τα δύο μεγάλα κόμματα της Γαλλίας (συντηρητικό, Σοσιαλιστικό), όσο και το σύνολο του ευρωπαϊκού κατεστημένου έκαναν μια ιδιαίτερα μαχητική εκστρατεία υπέρ του «ΝΑΙ», κινδυνολογώντας για το μέλλον της Γαλλίας και της Ε.Ε. από μια πιθανή απόρριψη του Ευρωσυντάγματος.
Ένα ταξικό ΟΧΙ
Αμέσως μετά το δημοψήφισμα και το αποτέλεσμά του, κομμάτι του ευρωπαϊκού τύπου αλλά και στελέχη των κομμάτων του κατεστημένου δε δίστασαν να μιλήσουν για μια «νίκη του Γαλλικού εθνικισμού» ή ακόμα και για «θρίαμβο της γαλλικής ακροδεξιάς και του Λεπέν». Η αλήθεια είναι ότι και η γαλλική ακροδεξιά έκανε μαχητική καμπάνια κατά του ευρωσυντάγματος, από μια εθνικιστική ρατσιστική και συντηρητική σκοπιά, επηρεάζοντας ένα κομμάτι του κόσμου που ψήφισε τελικά «ΟΧΙ». Σε καμία όμως περίπτωση δεν μπορούμε να πούμε ότι το ΟΧΙ προέρχεται από μιά εθνικιστική κατεύθυνση.
Βλέποντας τα ίδια τα στατιστικά αποτελέσματα του δημοψηφίσματος, το ποσοστό του ΟΧΙ έφτασε στο 80% στους χαμηλόμισθους εργαζόμενους, ενώ την ίδια στιγμή το 63% όσων ψήφισαν ΟΧΙ αυτοπροσδιορίζονταν ως αριστεροί. Το ΌΧΙ λοιπόν αντανακλούσε κύρια το κλίμα κοινωνικής πόλωσης που είχε δημιουργηθεί στη Γαλλία τους προηγούμενους μήνες, ενάντια στην αντεργατική πολιτική της κυβέρνησης Ραφαρέν.
Είναι χαρακτηριστικό ότι μόλις τον Γενάρη του 2005 οι σφυγμομετρήσεις έδειχναν ότι το ΝΑΙ στο δημοψήφισμα θα έφτανε στο 65%. Έχοντας λοιπόν σίγουρο το δημοψήφισμα, η κυβέρνηση Ραφαρέν ξεκίνησε την επίθεση της ενάντια στο 35ωρο. Όμως, στις αρχές του Φλεβάρη διαδήλωσαν 500.000 και στην συνέχεια στις αρχές του Μάρτη 1.000.000 σ’ ολη την Γαλλία. Έτσι, το κλίμα άλλαξε ριζικά
Επομένως οι Γάλλοι εργαζόμενοι ψήφισαν στην πλειοψηφία τους ΟΧΙ για να τιμωρήσουν την κυβέρνηση Ραφαρέν- την πιο μισητή κυβέρνηση της τελευταίας 20ετίας- και όχι επειδή ήθελαν να αποτρέψουν την είσοδο της Τουρκίας στην ΕΕ, όπως τους καλούσε ο Λεπέν. Ψήφισαν ΟΧΙ και για έναν ακόμα λόγο: γιατί το Ευρωσύνταγμα έρχεται να δώσει και θεσμική πλέον κάλυψη στις νεοφιλελεύθερες πολιτικές που ασκούνται πανευρωπαϊκά και έχουν θέσει στο στόχαστρο το κοινωνικό κράτος και τις κατακτήσεις του εργατικού κινήματος. Το Ευρωσύνταγμα είναι στην ουσία το φύλλο συκής που έρχεται για να καλύψει την Συμφωνία της Λισσαβώνας, στο όνομα της οποίας χτυπιούνται τα τελευταία χρόνια σε όλη την Ευρώπη οι εργασιακές σχέσεις και τα ασφαλιστικά δικαιώματα.
Μετά το ΟΧΙ, τι;
Το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος δημιουργεί βαρύ κλίμα, τόσο για την κυβέρνηση της Γαλλίας όσο και για τις κυρίαρχες ελίτ της Ε.Ε. Ήδη στη Γαλλία, ο πρωθυπουργός Ραφαρέν παραιτήθηκε, ενώ και ο Σιράκ δύσκολα μπορεί πλέον να ελπίζει σε μια τρίτη θητεία. Κρίση όμως έχει ήδη ξεσπάσει και στο Σοσιαλιστικό Κόμμα το οποίο συμμετείχε στο δημοψήφισμα κυριολεκτικά διχασμένο, με το 60% της βάσης και των ψηφοφόρων του, αλλά και ηγετικών στελεχών (όπως ο νο2 του κόμματος Λ. Φαμπιούς) να στηρίζουν το ΟΧΙ.
Μέσα στο κλίμα πόλωσης και κάτω από την πίεση της βάσης των εργαζομένων, οι δυνάμεις της αριστεράς, από την LCR και την LO έως το ΚΚΓ και κομμάτια της βάσης των Πρασίνων και των Σοσιαλιστών, που διαφώνησαν με την πολιτική των ηγεσιών τους, αναγκάστηκαν να διαμορφώσουν ένα κοινό μέτωπο. Δημιουργήθηκαν έτσι 900 κοινές Επιτροπές Βάσης, με 300.000 μέλη σ’ όλη την Γαλλία. Το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος δημιουργεί ευκαιρίες, αλλά βάζει και καθήκοντα κύρια στις LCR και LO ώστε αυτή η νέα μεγάλη δυναμική να μην εκφυλιστεί για άλλη μια φορά. Αυτή είναι και η πρόταση της Gauche Revolutionaire (CWI), που παλεύει για ένα νέο μαζικό κόμμα της Αριστεράς, με σοσιαλιστικό πρόγραμμα ενάντια στην καπιταλιστική Ευρώπη.
Συσσωρεύονται εκρηκτικές συνθήκες
Συνθήκες κρίσης όμως δημιουργείται και στην Ε.Ε. καθώς πλέον φαίνεται ότι οι ελίτ της Ευρώπης δεν μπορούν να ελέγξουν τις αντιδράσεις των λαών. Η διαδοχική απόρριψη του Ευρωσυντάγματος από Γαλλία και Ολλανδία, εντείνει την αστάθεια και την αβεβαιότητα που επικρατεί στην Ευρώπη. Δεν είναι μόνο η τύχη του ευρωσυντάγματος που παραπαίει.
Είναι η ευρωπαϊκή οικονομία και η πολιτική κατάσταση όχι μόνο στη Γαλλία, αλλά και στην Γερμανία και την Ιταλία. Ακόμα και στην Βρετανία, ο Μπλερ βρίσκεται τώρα πολιτικά στριμωγμένος μετά την πύρρεια νίκη του στις εκλογές. Οι εργαζόμενοι δείχνουν με κάθε τρόπο την αγανάχτηση τους πανευρωπαϊκά και με απεργίες και μέσα από εκλογές.
Η νεοφιλελεύθερη επίθεση δημιουργεί εκρηκτικές συνθήκες μέσα στην κοινωνία, που έχουν αρχίσει ξανά να απειλούν το κατεστημένο. Οι εργαζόμενοι, οι νέοι, τα ριζοσπαστικά κοινωνικά κινήματα δεν έχουν να ελπίζουν τίποτα από τις δυνάμεις του κεφαλαίου και τους πολιτικούς εκπροσώπους τους.
Η Ευρώπη που θέλουμε, μια σοσιαλιστική Ευρώπη των εργαζόμενων, δεν μπορεί να προκύψει από ένα καλύτερο Ευρωσύνταγμα. Σήμερα ο δρόμος για το χτίσιμο αυτής της Ευρώπης περνά μέσα από την ανάπτυξη πανευρωπαϊκών εργατικών αγώνων αλλά και μέσα από το χτίσιμο νέων αριστερών κομμάτων που θα παλεύουν στην πράξη για την ανατροπή του συστήματος και τη δημιουργία μιας σοσιαλιστικής ομοσπονδίας των λαών της Ευρώπης σε εθελοντική βάση.
Δημήτρης Χατζηκώστας
——-
ΟΛΛΑΝΔΙΑ
Με ένα ακόμη πιο δυναμικό ΟΧΙ από τη Γαλλία απέρριψε ο Ολλανδικός λαός το Ευρωσύνταγμα στο δημοψήφισμα της 1ης Ιουνίου. Η συμμετοχή έφτασε το ποσοστό ρεκόρ 63%, τη στιγμή που στις τελευταίες ευρωεκλογές είχε συμμετάσχει μόλις το 39%. Το ΟΧΙ κέρδισε μια μεγάλη πλειοψηφία (61,6%) παρά το γεγονός ότι τόσο τα τρία κόμματα του κυβερνητικού συνασπισμού (φιλελεύθεροι- χριστιανοδημοκράτες, «κεντροαριστεροί»), όσο και τα δύο μεγαλύτερα κόμματα της αντιπολίτευσης (Σοσιαλδημοκράτες, Πράσινη Αριστερά), διεξήγαγαν μια μαχητική καμπάνια υπέρ του ΝΑΙ, προβάλλοντας όπως και στη Γαλλία εκβιαστικά διλήμματα, αλλά και ανοιχτή αντισοσιαλιστική προπαγάνδα. Κεντρικό ρόλο στην καμπάνια κατά του Ευρωσυντάγματος έπαιξε το μικρό Σοσιαλιστικό Κόμμα (πλατύ αριστερό κόμμα που συμμετέχει και το Ολλανδικό τμήμα της CWI), που εστίασε την εκστρατεία του στις νεοφιλελεύθερες πολιτικές που προέρχονται από την ΕΕ, στην αντίθεση στον Ευρωστρατό και την οδηγία Μπολκενστάιν. Και στην Ολλανδία τα ζητήματα που έπαιξαν ρόλο για τη μεγάλη πλειοψηφία του ΟΧΙ ήταν αυτά του κοινωνικού κράτους, της ανεργίας και της αβεβαιότητας για το μέλλον, παρά το γεγονός ότι κι εδώ η ακροδεξιά προσπάθησε να ψαρέψει στα θολά νερά διεξάγοντας μια ρατσιστική προπαγάνδα ενάντια στους μετανάστες.
