Δραματικές ώρες έζησαν 27 άνδρες από τη Γκάνα, τη Νιγηρία, το Καμερούν, το Σουδάν και άλλες χώρες όταν η βάρκα με την οποία ξεκίνησαν από τη Λιβύη με προορισμό την Μάλτα της πολυπόθητης Ε.Ε. βυθιστηκε. Έγιναν αντιληπτοί από ένα Μαλτέζικο αλιευτικό αλλά ο καπετάνιος του αντί να τους ανεβάσει στο πλοίο τους επέτρεψε απλά να πιαστούν από το δίχτυ, οπου παρέμειναν τελικά για τρεις ολόκληρες μέρες χωρίς τροφή και νερό.
Ο λόγος; Το σημείο που βρέθηκαν ήταν στα χωρικά ύδατα μεταξύ Μάλτας και Λιβύης και καμία από τις χώρες δεν ήθελε να αναλάβει την ευθύνη να τους περισυλλέξει. Η κυβέρνηση της Μάλτας χρησιμοποιώντας το επιχείρημα ότι τις προηγούμενες 5 μέρες είχε υποδεχτεί 157 μετανάστες αρνήθηκε να τους επιτρέψει να εισέλθουν στα χωρικά της ύδατα. Η δε κυβέρνηση της Λιβύης πρότεινε να ρίξει μια σωστική λέμβο από αέρος με ελικόπτερο αρνούμενη επίσης να τους περισυλλέξει. Και οι δύο κυβερνήσεις καταπάτησαν θρασύτατα τη διεθνή ναυτιλιακή νομοθεσία, σύμφωνα με την οποία κάθε χώρα είναι υποχρεωμένη να επιτρέπει την όσο το δυνατόν γρηγορότερη επιβίβαση ανθρώπων που διασώζονται στη θάλασσα.
Ο διπλωματικός πυρετός συνεχίστηκε, με τους 27 ανθρώπους να παραμένουν γατζωμένοι στο δίχτυ και τις φωτογραφίες τους να κάνουν τον γύρω του κόσμου, αποδεικνύοντας την αναλγησία και την απαξίωση της ανθρώπινης ζωής.
Τελικά η λύση ήρθε από ένα πλοίο του ιταλικού πολεμικού ναυτικού. Μερικές μέρες νωρίτερα, η βρετανική εφημερίδα Independent δημοσίευσε ότι μια υπερφορτωμένη βάρκα με 53 ανθρώπους από την Ερυθραία εξαφανίστηκε στην ίδια περιοχή. Η βάρκα εντοπίστηκε και φωτογραφήθηκε από ένα Μαλτέζικο αεροπλάνο ενώ και οι ίδιοι οι επιβαίνοντες επικοινωνούσαν με συγγενείς τους σε ευρωπαϊκές χώρες αναζητώντας απεγνωσμένα βοήθεια. Το ιταλικό πλοίο είχε αναλάβει τις έρευνες για την περισυλλογή τυχόν επιζώντων και έτσι βρέθηκε στο σημείο και αυτού του ναυαγίου. Ο καπετάνιος του αποφάσισε να περισυλλέξει τους ναυαγούς, που είχαν συμπληρώσει 70 ώρες πάνω στο δίχτυ, και τους οδήγησε στο λιμάνι της Σικελίας.
Το επεισόδιο αυτό απέδειξε για μια ακόμα φορά τον κυνισμό και την αναλγησία της Ευρωπαϊκής Ένωσης καθώς και την παντελή έλλειψη πρόβλεψης για τη διάσωση των ναυαγών μεταναστών που προσπαθούν να διασχίσουν τη Μεσόγειο αναζητώντας μια καλύτερη ζωή. Αρμόδια για τη διάσωση ναυαγών στην περιοχή είναι η η πολυδιαφημισμένη νέα υπηρεσία περιφρούρησης των συνόρων της Ευρωπαικής Ένωσης Frontex. Όμως η μονάδα “άμεσης ανταπόκρισης” που υποτίθεται ότι περιλαμβάνει βρίσκεται ακόμα στα χαρτιά. Και βέβαια ακόμα και αν οι ναυαγοί διασώζονται που θα πηγαίνουν από τη στιγμή που οι ευρωπαικές χώρες αλλά και η Λιβύη (το συχνότερο σημείο εξόδου από την Αφρική) αρνούνται να τους υποδεχτούν; Η Ευρώπη-φρούριο δείχνει με τον τρόπο αυτό το σκληρό της πρόσωπο έχοντας μετατρέψει την ανατολική Μεσόγειο σε υγρό τάφο για χιλιάδες μετανάστες.
Μετρώντας τους θανάτους που έχουν καταγραφεί στο διεθνή Τύπο, ο Ιταλός δημοσιογράφος Γκαμπριέλε ντελ Γκράντε μέτρησε 8.226 νεκρούς από το 1988. Κάπου 6.000 πνίγηκαν παλεύοντας να βγουν στις ιταλικές, ισπανικές ή μαλτέζικες ακτές, πάνω από χίλιοι άφησαν την τελευταία τους πνοή, διασχίζοντας τη Σαχάρα, ενώ άλλοι πέθαναν από ασφυξία στοιβαγμένοι σε κοντέινερ. Μιλάμε μόνο για τους καταγεγραμμένους, γνωστούς θανάτους, ενώ ο πραγματικός αριθμός των θυμάτων μπορεί φυσικά να είναι πολύ μεγαλύτερος (από διπλάσιος έως δεκαπλάσιος).
Τι είναι η Frontex
H Frontex δημιουργήθηκε για να σχεδιάζει και να συντονίζει την προστασία των εξωτερικών συνόρων της Ε.Ε. από τους “ανεπιθύμητους εισβολείς”. Μέσα στα καθήκοντά της είναι:
Η εκπαίδευση των συνοριοφυλάκων των ευρωπαϊκών κρατών
Ο επιχειρησιακός συντονισμός μεταξύ των κρατών μελών
Ο επιχειρησιακός συντονισμός με γειτονικά κράτη εκτός Ε.Ε.
Η διεξαγωγή μελετών για την ασφάλεια των συνόρων και ο εντοπισμός των κενών από όπου μπορεί να εισέλθει ο… “εχθρός”.
Η παροχή τεχνικής και επιχειρησιακής βοήθειας στους συνοριοφύλακες των κρατών μελών σε περίπτωση ανάγκης
Η υποστήριξη των επιχειρήσεων επαναπατρισμού ( η ωραία λέξη που χρησιμοποιούν για τις απελάσεις)
Χριστίνα Καλλιώδη
