80 χρόνια από τον θάνατο του:Φταίει ο Λένιν για τον Στάλιν; – μέρος γ’

Το τρίτο μέρος άρθρου του Per Ake Westerlund, του Σουηδικού τμήματος της CWI,το οποίο απαντάει στην προπαγάνδα των αστών, διεθνώς, που προσπαθούν να ταυτίσουν τον Λενινισμό με το μονοκομματικό προσωπολατρικό σταλινικό καθεστώς της πρώην Σοβιετικής Ένωσης.

Τι πέτυχε η επανάσταση του 1917 ;

Η Επανάσταση του Φλεβάρη του 1917 ανέτρεψε το απολυταρχικό καθεστώς των τσάρων. Η Προσωρινή όμως κυβέρνηση που αντικατέστησε τον τσάρο συνέχισε την ίδια πολιτική και δεν έλυσε κανένα από τα καυτά προβλήματα του λαού. Η φρίκη του Πρώτου Παγκόσμιου Πολέμου συνεχιζόταν, το ζήτημα της γης παρέμενε άλυτο, η εθνική καταπίεση χειροτέρευσε, η πείνα στις πόλεις μεγάλωνε, εκλογές δεν γίνονταν και τα αστυνομικά μέτρα ενάντια στους εργάτες και τους αγρότες αυξάνονταν. Αυτή η αβάστακτη για τα λαϊκά στρώματα κατάσταση, που δεν αναφέρεται συνήθως από τους αστούς ιστορικούς, ήτανε η αιτία που επέτρεψε στους Μπολσεβίκους να κερδίσουν μαζική επιρροή και κύρος και να ηγηθούν της επανάστασης του Οκτώβρη.

Ενώ οι Ράμσφελντ και Σία ρίχνουν μόνο συνθήματα, βιβλία "όπως η Μαύρη Βίβλος του Κομμουνισμού", προσπαθούν να δώσουν ιστορική δικαίωση στις συκοφαντίες τους. Ο Νικ Ουέρθ, που έγραψε σ’ αυτό το βιβλίο το κεφάλαιο για τους Μπολσεβίκους κάνει ότι μπορεί για να αποφύγει να αναφερθεί στα καυτά πολιτικά ζητήματα του φθινοπώρου του 1917. Αναφέρεται εντελώς επιφανειακά στις ιστορικές αποφάσεις για την ειρήνη και την γη, του 2ου Συνεδρίου των Σοβιέτ, που έκλεξε και την πρώτη κυβέρνηση των Μπολσεβίκων μ’ επικεφαλής τον Λένιν.

Η κυβέρνηση αυτή προχώρησε αμέσως να πάρει όλα τα μέτρα που απαιτούσαν οι εργάτες και οι φτωχοί αγρότες από τον Φεβρουάριο. Έτσι, ήταν οι Μπολσεβίκοι που εφάρμοσαν στην πράξη το σύνθημα των Σοσιαλεπαναστατών (ριζοσπαστικό αγροτικό κόμμα εκείνης της εποχής) για να δοθεί όλη η γη σ’ αυτούς που την καλλιεργούν. Τριάντα χιλιάδες μεγάλοι γαιοκτήμονες έχασαν τα τσιφλίκια τους, που δόθηκαν σε 100 εκ. αγρότες και ακτήμονες.

Η απόφαση της Σοβιετικής κυβέρνησης για το σταμάτημα της αιματοχυσίας του πολέμου και για την ειρήνη, που απαιτούσαν για πάνω από τρία χρόνια οι στρατιώτες και οι οικογένειες τους, ήτανε πράγματι ιστορικής σημασίας. Ο αντίχτυπος της απόφασης αυτής, όπως και της Γερμανικής επανάστασης ένα χρόνο μετά και ο καταλυτικός ρόλος που έπαιξαν για να σταματήσει επιτέλους ο Πρώτος Παγκόσμιος Πόλεμος, τον Νοέμβρη του 1918, θάβεται κυριολεκτικά κάτω από τις συκοφαντίες ενάντια στον Λένιν και την επανάσταση.

Ο Ουέρθ γράφει στην "Μαύρη Βίβλο" του ότι οι Μπολσεβίκοι "φαίνεται" πως έκαναν έκκληση στις μη Ρωσικές εθνότητες της πρώην αυτοκρατορίας να απελευθερωθούν. Στην πραγματικότητα, η νέα κυβέρνηση διακήρυξε ότι όλοι οι λαοί είναι ίσοι και κυρίαρχοι, πως όλα τα έθνη έχουν το δικαίωμα της αυτοδιάθεσης και μπορούν αν το αποφασίσουν να φτιάξουν δικά τους κράτη και ότι όλα τα εθνικά και θρησκευτικά προνόμια καταργούνται.

Η κατάργηση της ποινής του θανάτου στον στρατό και η απαγόρευση του ρατσισμού δεν αναφέρονται πουθενά στην Μαύρη Βίβλο. Εντελώς νέο ήταν επίσης το δικαίωμα των εργατικών οργανώσεων και όλων των κοινωνικών ομάδων και ατόμων να χρησιμοποιούν ελεύθερα τα κοινωνικοποιημένα τυπογραφεία, κάνοντας έτσι την ελευθερία του τύπου πραγματική. Οι Μενσεβίκοι (μαζικό ρεφορμιστικό αριστερό κόμμα της εποχής) και οι Αναρχικοί λειτουργούσαν με πλήρη ελευθερία και μπορούσαν να οργανώνουν μεγάλες διαδηλώσεις, όπως έκανα στις κηδείες του Πλεχάνοφ και του πρίγκιπα Κροπότκιν (το 1918 και το 1921 αντίστοιχα).

Σοβιετική Δημοκρατία

Στο 3ο Συνέδριο των Σοβιέτ, το πρώτο μετά τον Οκτώβρη του 1917, οι Μπολσεβίκοι ενίσχυσαν παραπέρα την πλειοψηφία τους που ήδη είχαν από τις μέρες της κατάληψης της εξουσίας.

Η νέα Εκτελεστική Επιτροπή που εκλέγηκε από το συνέδριο περιελάμβανε 160 Μπολσεβίκους και 125 Αριστερούς Σοσιαλεπαναστάτες (η αριστερή πτέρυγα του αγροτικού κόμματος των Σοσιαλεπαναστατών). Την ίδια ώρα, συμμετείχαν επίσης εκπρόσωποι έξη ακόμα κομμάτων, ανάμεσα τους και δύο Μενσεβίκοι ηγέτες.

Η σοβιετική δημοκρατία εξαπλώθηκε σε κάθε περιοχή της χώρας και σε κάθε χωριό, όπου οι εργάτες και οι φτωχοί αγρότες δημιούργησαν νέα δικά τους όργανα εξουσίας, τα τοπικά σοβιέτ, που ανάτρεψαν τους παλιούς άρχοντες. Σοβιετική εξουσία σήμαινε πως μόνο κάποιες μικρές πρώην προνομιούχες ομάδες της κοινωνίας, που δεν ανήκαν στα σοβιέτ, όπως οι εργοδότες, οι εκπρόσωποι της εκκλησίας και οι εγκληματίες, δεν είχαν το δικαίωμα της ψήφου. Αντίθετα, στις αναπτυγμένες ευρωπαϊκές χώρες εκείνη την εποχή η μεγάλη πλειοψηφία των εργατών και όλες οι γυναίκες δεν είχαν ούτε συνδικαλιστικά δικαιώματα, ούτε το δικαίωμα της ψήφου.

Ο Λένιν εξήγησε ως εξής τον ιστορικό ρόλο της επανάστασης:

«Η Σοβιετική κυβέρνηση είναι η πρώτη στον κόσμο (ή αυστηρά μιλώντας η δεύτερη, μετά την Παρισινή Κομμούνα, του 1871), που έμπλεξε άμεσα τον λαό και ιδιαίτερα τον καταπιεζόμενο λαό, στο έργο της διοίκησης της κοινωνίας. Γιατί τα αστικά κοινοβούλια στην πραγματικότητα εμποδίζουν την άμεση συμμετοχή του εργαζόμενου λαού με χίλιους τρόπους. Έτσι, όλες οι σημαντικές αποφάσεις παίρνονται από την άρχουσα τάξη, τους μεγάλους χρηματιστές και τους τραπεζίτες, που ελέγχουν τα μεγάλα κόμματα, πίσω από την πλάτη των εργαζομένων».

Την ίδια ώρα, ο Λένιν έβλεπε πάντα τα πράγματα από μια διεθνιστική σκοπιά. Προειδοποίησε μάλιστα ότι η Ρώσικη εμπειρία δεν αποτελεί ένα μοντέλο που πρέπει να εφαρμοστεί παντού.

«Η προλεταριακή δημοκρατία» τόνισε «της οποίας η Σοβιετική διακυβέρνηση είναι μόνο μια μορφή, σήμανε την χωρίς προηγούμενο ανάπτυξη και επέκταση της δημοκρατίας για την τεράστια πλειοψηφία του πληθυσμού, για τον καταπιεζόμενο και εργαζόμενο λαό». Ωστόσο, «Θα πρέπει να επισημάνουμε για παράδειγμα, ότι το ζήτημα της αφαίρεσης του δικαιώματος της ψήφου από τους εργοδότες και τους εκμεταλλευτές είναι ένα αυστηρά ρωσικό φαινόμενο και δεν αποτελεί ένα γενικό χαρακτηριστικό του καθεστώτος της προλεταριακής δικτατορίας» (Από το βιβλίο του «Η προλεταριακή επανάσταση και ο αποστάτης Κάουτσκι», 1918).

Γι’ αυτό τόνισε ο Λένιν ότι η νίκη της εργατικής τάξης «σε μία τουλάχιστον αναπτυγμένη χώρα» θα αλλάξει ριζικά τον ρόλο της Ρώσικης επανάστασης:

«Η Ρωσία θα πάψει τότε να είναι όπως τώρα το μοντέλο και θα ξαναγίνει μια καθυστερημένη χώρα (με τον «Σοβιετικό» και σοσιαλιστικό της πια χαραχτήρα)». (Από το βιβλίο του «Αριστερισμός, η παιδική αρρώστια του Κομμουνισμού»).

Αντισοβιετική Εκστρατεία

Στην Πετρούπολη, οι εκπρόσωποι των εργατών πήραν την εξουσία τον Οκτώβρη σχεδόν χωρίς αντίσταση και χωρίς να χυθεί αίμα. Στην πραγματικότητα, οι Μπολσεβίκοι ήταν πολύ επιεικείς με τους εχθρούς τους. Στη Μόσχα για παράδειγμα, οι στρατηγοί που αντιστάθηκαν με τα όπλα ενάντια στους εργάτες αφέθηκαν ελεύθεροι, όταν δήλωναν ότι δεν θα το ξανακάνουν.

Αντίθετα όμως, όπως έγραψε ο Β. Σερζ, στο βιβλίο του «ο Πρώτος χρόνος της Ρώσικης Επανάστασης», οι εχθροί της επανάστασης έδρασαν ενάντια στους Μπολσεβίκους με όλα τα θεμιτά και αθέμιτα μέσα. Στην αρχή ήλπιζαν πως οι στρατιωτικοί θα σύντριβαν την νέα κυβέρνηση αμέσως μετά τον Οκτώβρη. Όταν αυτό απέτυχε οργάνωσαν εξεγέρσεις και σαμποτάζ και εξόπλισαν ένα αντεπαναστατικό «Λευκό» στρατό.

Οι καταπιεζόμενες εθνότητες – οι Βαλτικές χώρες, η Φιλανδία, η Ουκρανία κ.α.- διοικούνταν άμεσα από τον Τσάρο και στην συνέχεια από την Προσωρινή κυβέρνηση από τον Φλεβάρη. Όταν όμως τους δόθηκε το δικαίωμα της εθνικής αυτοδιάθεσης μετά τον Οκτώβρη, οι άρχουσες τάξεις τους αντί να σπεύσουν να διεκδικήσουν την ανεξαρτησία τους έσπευσαν αμέσως να προσκαλέσουν στο έδαφος τους ξένα ιμπεριαλιστικά στρατεύματα για να συντρίψουν τους Μπολσεβίκους. Στην Ουκρανία, για παράδειγμα, ο Γερμανικό στρατός έκφρασε την "ευγνωμοσύνη" του διαλύοντας αμέσως το ίδιο το αστικό Κοινοβούλιο, που τους προσκάλεσε. Έτσι, τα εθνικά και δημοκρατικά δικαιώματα των Ουκρανών καταπατήθηκαν ξανά, μέχρι να εκδιώξουν οι Μπολσεβίκοι τους Γερμανούς κατακτητές.

Ο Σουηδός αντιλενινιστής συγγραφέας Στάφαν Σκότ, χωρίς να το θέλει αποκαλύπτει τις απελευθερωτικές συνέπειες της επανάστασης στην Ουκρανία και πώς ο Στάλιν τις έπνιξε βίαια. "Την εποχή του Τσάρου οι εθνικές γλώσσες της Ουκρανίας και της Λευκορωσίας ήταν απαγορευμένες. Μετά την επανάσταση, η ανεξάρτητη κουλτούρα και των δυο χωρών αναπτύχθηκε γρήγορα στην δημοσιογραφία, την λογοτεχνία, το θέατρο και την τέχνη. Ο Στάλιν όμως φοβόταν μήπως αυτή η ανεξαρτησία πάει μακριά και προκαλέσει μια πραγματική εθνική ανεξαρτησία. Γι’ αυτό, μετά την δεκαετία του 1930, δεν είχε απομείνει τίποτα ζωντανό από αυτή την πολιτιστική άνθηση και οι πρωτεργάτες της εκτελέστηκαν ή στάλθηκαν για να πεθάνουν στα στρατόπεδα συγκέντρωσης".

Μετά τον Οκτώβρη, γράφει ο Ουέρθ στη "Μαύρη Βίβλο" προσπαθώντας να δείξει ότι οι Μπολσεβίκοι ήταν εντελώς απομονωμένοι, "μόνο οι αριστεροί Σοσιαλεπαναστάτες συνεργάζονταν με τους Μπολσεβίκους". Αναγκάζεται όμως πιο κάτω να παραδεχτεί ότι μέχρι το τέλος του 1917 δεν υπήρχε ουσιαστική αντίσταση ενάντια στην σοβιετική κυβέρνηση. Όλο το πρώτο εξάμηνο του 1918 καταδικάστηκαν σε θάνατο και εκτελέστηκαν σ’ όλη την χώρα μόνο 22 άτομα (λιγότερα από όσα εκτέλεσε ο Τζ. Μπούς στο Τέξας, όταν ήταν κυβερνήτης).

Ξένη στρατιωτική επέμβαση

Ωστόσο, η κάστα των αξιωματικών και οι άρχουσες τάξεις στην Ρωσία και διεθνώς δεν μπορούσαν να ανεχτούν ένα επαναστατικό καθεστώς, που απειλούσε την κυριαρχία τους και γι’ αυτό αποφάσισαν να το ανατρέψουν στρατιωτικά. Ο εμφύλιος πόλεμος που ξέσπασε στην Φιλανδία, την άνοιξη του 1918 στον οποίο επικράτησε τελικά η άρχουσα τάξη (οι Λευκοί), αφού έσφαξαν 30.000 εργάτες και φτωχούς αγρότες, ήτανε κάτι σαν γενική πρόβα για τα σχέδια που είχαν για την Ρωσία.

Για να συντρίψουν την Ρώσικη Επανάσταση, τα δυο εμπόλεμα στρατόπεδα, που σφαζόντουσαν για τρία χρόνια στον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο (15 εκ. νεκροί) συνήψαν ξαφνικά μεταξύ τους συμμαχία ενάντια στην ΕΣΣΔ. Ο ίδιος ο Τσόρτσιλ, την ονόμασε «Αντισοβιετική εκστρατεία 14 εθνών».

Η στρατιωτική επέμβαση άρχισε το δεύτερο εξάμηνο του 1918. Βρετανικά στρατεύματα αποβιβάστηκαν στο Μουρμάνσκ, στην βορειοδυτική Ρωσία, τον Ιούνη, του 1918. Δυο μήνες αργότερα, βρετανικές και γαλλικές δυνάμεις κατέλαβαν τον Αρχάγγελο. ΟΙ ΗΠΑ, με 8.000 άνδρες και η Ιαπωνία με 72.000 επιτέθηκαν στο Βλαδιβοστόκ, στην Άπω Ανατολή, τον Αύγουστο. Γερμανικός και τούρκικος στρατός κατάλαβε την Γεωργία, που στη συνέχεια πέρασε κάτω από βρετανικό έλεγχο. Η Γεωργία έγινε η στρατιωτική βάση του Λευκού στρατηγού Ντενίκιν. Συμμετείχαν ακόμα στην επέμβαση στρατιωτικές δυνάμεις από την Πολωνία, την Ουγγαρία, τις Βαλτικές Χώρες, την Βουλγαρία και την Ελλάδα.

Το δίλημμα στη Ρωσία το 1918 ήτανε πια ξεκάθαρο. Ή θα επικρατούσε το σοβιετικό καθεστώς ή θα επιβαλλόταν μια στυγνή στρατιωτική δικτατορία των καπιταλιστών. Οι ηγέτες των Μενσεβίκων και των Σοσιαλεπαναστατών είχαν πριν ακόμα την επανάσταση του Οκτώβρη συμμαχήσει με την άρχουσα τάξη και θέλανε να της παραδώσουνε την εξουσία, που τους έδωσε η επανάσταση του Φλεβάρη. Γι’ αυτό και οι εργατικές και οι λαϊκές μάζες τους εγκατέλειψαν και αγκάλιασαν τους Μπολσεβίκους. Όταν μάλιστα η κυβέρνηση των σοβιέτ διέλυσε την Συνταχτική Συνέλευση, τον Γενάρη, του 1918, οι ηγέτες αυτοί συμμάχησαν ανοιχτά με τους Βρετανούς και Γάλλους ιμπεριαλιστές και το κύριο αστικό κόμμα των Καντέτ και ίδρυσαν μια ψευτο-Συνταχτική, στην νοτιοδυτική Ρωσία, υπό την υψηλή προστασία του Τσέχικου στρατού.

Κάτω από αυτή την αφόρητη πίεση, οι Αριστεροί Σοσιαλεπαναστάτες αποχώρησαν από την σοβιετική κυβέρνηση και ξεκίνησαν κι αυτοί πόλεμο εναντίον της. Τον Αύγουστο, του 1918, δολοφόνησαν τον Μ. Ουρίτσκι, ηγετικό στέλεχος των Μπολσεβίκων και τραυμάτισαν σοβαρά τον ίδιο τον Λένιν σε μια απόπειρα δολοφονίας του. Δυο μήνες νωρίτερα οι δεξιοί Σοσιαλεπαναστάτες σκότωσαν τον Μπολσεβίκο Βολοντάρσκι, υπεύθυνο τύπου του σοβιέτ της Πετρούπολης.

Τα ρώσικα κόμματα της αντιπολίτευσης χρησιμοποιούσαν πια κάθε μέσο για την ανατροπή των Μπολσεβίκων και του σοβιετικού καθεστώτος. Στον αιματηρό εμφύλιο πόλεμο που ξεκίνησαν μπήκαν πια ξεκάθαρα στην υπηρεσία της ρώσικης πρώην άρχουσας τάξης και των ιμπεριαλιστικών στρατών εισβολής.

Χαρακτηριστική ήταν η τραγωδία στο Μπακού, του Ατζερμπαϊζάν. Οι ντόπιοι Μπολσεβίκοι όταν έχασαν κάποια στιγμή την πλειοψηφία στο σοβιέτ του Μπακού, παραιτήθηκαν, χωρίς καμιά αντίσταση ή βία και δέχτηκαν να περάσουν στην αντιπολίτευση. Οι Μενσεβίκοι όμως και οι Σοσιαλεπαναστάτες ,που πήρανε την πλειοψηφία κάλεσαν αμέσως την βοήθεια των βρετανικών στρατευμάτων «για να επιβληθεί η δημοκρατία». Μόλις όμως μπήκε ο βρετανικός στρατός, ο στρατηγός Ουίλ. Τόμσον διέταξε την σύλληψη και την εκτέλεση όλων των Μπολσεβίκων ηγετών.

Επαναστατικός πόλεμος

Μπρος στη Λευκή Τρομοκρατία που τους απειλούσε σε όλα τα μέτωπα οι Μπολσεβίκοι ήταν υποχρεωμένοι να υπερασπιστούν αποφασιστικά και με τα όπλα την επανάσταση και το σοβιετικό καθεστώς. Έτσι, τον Σεπτέμβρη του 1918, ξεκίνησαν την αντεπίθεση τους, δημιουργώντας τον Κόκκινο Στρατό.

Οι απώλειες του εμφύλιου πόλεμου και του οικονομικού αποκλεισμού, που είχαν επιβάλει οι μεγάλες δυνάμεις ενάντια στη Ρωσία ήτανε τρομαχτικές. Η στρατιωτική υπεροχή των ξένων εισβολέων ήτανε πολύ μεγάλη. Όμως τελικά ο Κόκκινος Στρατός κατόρθωσε να νικήσει κύρια γιατί είχε την στήριξη της επαναστατημένης εργατικής τάξης και της φτωχής αγροτιάς της Ρωσίας και την αλληλεγγύη του εργατικού κινήματος παγκόσμια. Μέσα σε έξη μόνο μήνες από την ίδρυση από τους Μπολσεβίκους της Κομμουνιστικής Διεθνούς, τα μέλη της ξεπέρασαν το ένα εκατομμύριο. Ήτανε η επαναστατική «μόλυνση» που υπέστησαν τα στρατεύματα των ιμπεριαλιστών εισβολέων και ο φόβος για το ξέσπασμα επαναστατικών γεγονότων στις ίδιες τους τις χώρες – όπως στη Γερμανία, τον Νοέμβρη του 1918 – που ανάγκασε τελικά τις μεγάλες δυνάμεις να αποσυρθούν ηττημένες.

Ωστόσο, τα νέα κομμουνιστικά κόμματα της Ευρώπης και διεθνώς δεν είχαν την 20άχρονη πείρα του Μπολσεβίκικου κόμματος, ούτε τον Λένιν και τον Τρότσκι επικεφαλής, έτσι έχασαν τις μεγάλες επαναστατικές ευκαιρίες που παρουσιάστηκαν (1918-23) για να πάρουν (και να κρατήσουν) την εξουσία. Έτσι, η απομόνωση της επανάστασης σε μια μόνο και καθυστερημένη χώρα οδήγησε στην παραμόρφωση της επανάστασης στη Ρωσία και στην επικράτηση του σταλινικού καρκινώματος.

Τα πραγματικά απίστευτα εγκλήματα που διέπραξε στη συνέχεια ο Στάλιν και οι λακέδες του (εξολοθρεύτηκαν συνολικά μέχρι 20 εκ. άνθρωποι) ήτανε αποτέλεσμα ακριβώς της επικράτησης της σταλινικής αντεπανάστασης στην Ρωσία, που για να επιβάλει την δικτατορία της έσφαξε πρώτα από όλους τους επαναστάτες Μπολσεβίκους που μαζί με τον Λένιν και τον Τρότσκι είχαν καθοδηγήσει την επανάσταση του Οκτώβρη.

Η κατάρρευση όμως τελικά του σταλινισμού (όπως πρόβλεψε ο Λ. Τρότσκι από το 1936) και η πλέρια χρεοκοπία της σοσιαλδημοκρατίας ανοίγουν σήμερα τον δρόμο στους νέους αγωνιστές και αγωνίστριες για να μελετήσουν και να αφομοιώσουν τον πραγματικό Μαρξισμό, τα πολύτιμα μαθήματα του Λένιν και του Τρότσκι και να προετοιμαστούν για τα νέα, μεγάλα ιστορικά γεγονότα, που έρχονται.

Ακολουθήστε το «Ξ» στο Google News για να ενημερώνεστε για τα τελευταία άρθρα μας.

Μπορείτε επίσης να βρείτε αναρτήσεις, φωτογραφίες, γραφικά, βίντεο και ηχητικά μας σε facebook, twitter, instagram, youtube, spotify.

Ενισχύστε οικονομικά το xekinima.org

διαβάστε επίσης:

7,247ΥποστηρικτέςΚάντε Like
1,004ΑκόλουθοιΑκολουθήστε
1,118ΑκόλουθοιΑκολουθήστε
425ΣυνδρομητέςΓίνετε συνδρομητής

Επίκαιρες θεματικές

Πρόσφατα άρθρα